بیماری کبدی
خطرات کبد چرب چیست ؟
بهم
کبد چرب یکی از بیماری‌های شایع سال‌های اخیر است که در اثر تجمع بیش از حد چربی در کبد رخ می‌دهد. بیماری کبد چرب به استئاتوز کبدی نیز معروف است. وظیفه کبد پردازش مواد غذایی و فیلتر کردن آن‌ها از مواد مضر می‌باشد. کبد چرب در نوع پیشرفته منجر به التهاب می‌شود که این التهاب به کبد آسیب زده و میتواند حتی منجر به نارسایی کبد شود. خبر خوب اینکه اغلب می‌توان با تغییر سبک زندگی از خطرات کبد چرب پیشگیری و یا حتی آن را درمان کرد.
بیماری کبد چرب معمولا نشانه و علامتی ندارد و سبب آسیب همیشگی نمی‌شود. اما در بعضی مواقع این بیماری اثرات و عوارض خطرناکی به دنبال دارد. نکته قابل تأمل این است که کبد چرب میتواند از رسوب چربی در دیگر نقاط بدن از جمله دیواره رگ‌ها نیز خبر دهد. به همین دلیل پیشگیری و یا اقدام به موقع برای درمان بیماری بسیار مهم است. بیماری کبد چرب دارای مراحل مختلفی است که در صورت عدم درمان پیشرفت کرده و حتی میتواند در مرحله آخر منجر به نارسایی کبدی شود.
عملکرد کبد چیست ؟
کبد عضوی ضروری در بدن است که عملکردهای حیاتی مختلفی دارد. وظایفی که کبد در بدن انجام می‌دهد عبارتند از :
- تولید صفرا و کمک به هضم غذا
- ایجاد پروتئین در بدن
- ذخیره آهن
- تبدیل مواد مغذی به انرژی
- ایجاد موادی برای کمک به لخته شدن خون به منظور التیام زخم‌ها
- محافظت از خون در برابر عفونت‌ها با از بین بردن باکتری‌ها و سموم و ایجاد عوامل ایمنی
- دفع مواد زائد و سایر مواد سمی سلول‌ها
- تنظیم سطح قند خون
بیماری کبد چرب چیست ؟
همانطور که گفته شد بیماری کبد چرب به دلیل تجمع بیش از حد چربی در کبد ایجاد می‌شود. یک کبد سالم بطور طبیعی حاوی مقدار کمی چربی است. هنگامی که میزان چربی کبد به ۵ تا ۱۰ درصد از وزن کبد برسد، بیماری کبد چرب رخ داده و فرد در معرض خطرات کبد چرب قرار می‌گیرد. رسوب چربی در سلول‌های کبد منجر به التهاب و زخم در کبد می‌شود. این امر میتواند به کبد آسیب رسانده و در مراحل پیشرفته منجر به نارسایی کبدی شود. کبد چرب الکلی و کبد چرب غیرالکلی دو نوع اصلی از بیماری کبد چرب می‌باشند. کبد چرب غیرالکلی بسیار شایع بوده و شامل کبد چرب ساده، هپاتیت غیرالکلی و کبد چرب بارداری می‌باشد.
خطرات کبد چرب :
در بسیاری موارد بیماری کبد چرب از عملکرد طبیعی کبد جلوگیری نکرده و هیچ مشکل جدی ایجاد نمی‌کند. اما در ۷ تا ۳۰ درصد از افراد مبتلا به کبد چرب، بیماری کبد چرب با گذشت زمان بدتر می‌شود. این بیماری طی ۳ مرحله پیشرفت می‌کند :
- کبد متورم شده، که منجر به آسیب به بافت آن می‌شود. به این مرحله استئوهپاتیت می‌گویند.
- در محلی که کبد شما آسیب دیده است، بافت اسکار تشکیل می‌شود. این فرآیند فیبروز نامیده می‌شود.
- این بافت اسکار و آسیب دیده گسترده شده و جایگزین بافت سالم در کبد می‌شود. در این مرحله سیروز کبدی رخ می‌دهد. سیروز کبدی در نتیجه آسیب شدید به کبد است. این بیماری عملکرد کبد را کند کرده و در نهایت میتواند عملکرد کبد را بطور کامل مسدود کند. سیروز کبدی میتواند منجر به نارسایی کبدی و سرطان کبد شود.
انواع بیماری کبد چرب :
دو نوع اصلی بیماری کبد چرب وجود دارد :
بیماری کبدی الکلی :
کبد چرب الکلی تجمع چربی در کبد در نتیجه نوشیدن زیاد مشروبات الکلی است. نوشیدن زیاد الکل باعث آسیب دیدن کبد شده، که این آسیب توان کبد برای تجزیه چربی را کاهش می‌دهد. این امر به تدریج باعث تجمع چربی در بافت کبد می‌شود. در کبد چرب الکلی ساده التهاب و یا عارضه دیگری در کبد وجود ندارد. استئو هپاتیت الکلی زمانی اتفاق می‌افتد که تجمع چربی اضافی در کبد همراه با التهاب کبد باشد. استئو هپاتیت الکلی به عنوان هپاتیت الکلی نیز شناخته می‌شود. اگر بیماری در این سطح درمان نشود، باعث ایجاد زخم در کبد می‌شود. اسکار شدید کبد به عنوان سیروز کبدی شناخته می‌شود. در صورت پیشرفت میتواند منجر به نارسایی کبدی شود.
کبد چرب غیرالکلی :
بیماری کبد چرب غیرالکلی در اثر نوشیدن الکل ایجاد نشده و دلایلی غیر از آن دارد. محققان علت دقیق بیماری کبد چرب غیرالکلی را پیدا نکرده‌اند. عوامل مختلفی مانند چاقی، دیابت، کم تحرکی و تغذیه ناسالم می‌توانند خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش دهند. کبد چرب غیرالکلی ساده، استئاتوهپاتیت غیرالکلی و کبد چرب حاد بارداری از انواع بیماری کبد چرب غیرالکلی می‌باشند.
کبد چرب غیرالکلی ساده اولین مرحله از تجمع چربی در بافت کبد افراد غیرالکلی است که منجر به تورم و التهاب در کبد نمی‌شود. استئاتوهپاتیت غیرالکلی زمانی رخ می‌دهد که تجمع چربی در بافت کبد با التهاب همراه باشد. عدم درمان به موقع استئاتوهپاتیت غیرالکلی منجر به ایجاد زخم‌های کبدی و در موارد شدید موجب سیروز و نارسایی کبدی خواهد شد.
کبد چرب حاد بارداری یک بیماری نادر اما جدی است که علت دقیق آن مشخص نیست. این بیماری برای مادر در دوران بارداری رخ می‌دهد. تشخیص این بیماری معمولا در سه ماهه آخر بارداری است و در صورت عدم درمان، خطرات جدی برای سلامتی مادر و نوزاد خواهد داشت. این بیماری میتواند باعث بروز مشکلاتی در انعقاد خون نیز شود. اگرچه دلیل اصلی این بیماری کاملا شناخته شده نیست، اما عده‌ای معتقدند این بیماری به دلیل تغییرات هورمونی در این دوران اتفاق می‌افتد. کبد چرب بارداری میتواند باعث نارسایی کلیه، نارسایی کبدی، عفونت شدید و یا خونریزی شود. علائم این بیماری شامل استفراغ، حالت تهوع، درد در قسمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی می‌باشد. اغلب پس از زایمان این بیماری شروع به بهبود می‌نماید.
عوامل ایجاد کبد چرب :
- چاقی شکمی و سطح بالای چربی در شکم
- فشار خون بالا، کلسترول بالا
- دیابت نوع ۲ و یا مقاومت به انسولین
- آپنه انسدادی خواب
- سندروم متابولیک
- مصرف برخی از داروها و یا استروئیدها
- قرار گرفتن در معرض برخی از سموم
- وجود برخی از انواع عفونت‌ها مانند هپاتیت C
- کم کاری تیروئید
- جراحی بای پس معده
- سندروم تخمدان پلی کیستیک
- کاهش سریع وزن
- برخی از ژن‌ها
علائم بیماری کبد چرب ؛ خطرات کبد چرب :
- ضعف و یا خستگی شدید
- گیجی ذهنی
- شکم و پاهای متورم
- حالت تهوع
- کاهش اشتها و یا کاهش وزن ناگهانی
- درد شکم و یا احساس پر بودن در سمت راست بالای شکم
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم
- خارش پوست
- خون دماغ شدن
- بزرگ شدن پستان در مردان
گریدهای بیماری کبد چرب ؛ خطرات کبد چرب :
کبد چرب گرید ۱ ؛ خطرات کبد چرب :
کبد چرب گرید ۱ معمولا در اثر تغذیه ناسالم ایجاد می‌شود و ساده‌ترین حالت کبد چرب است. این مرحله از بیماری در سالمندان ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند. اما در افراد جوان با افزایش فعالیت بدنی و رژیم غذایی سالم و مناسب بهبود پیدا می‌کند. بیماری کبد چرب گرید ۱ عملکرد کبد را مختل نمی‌کند. اما اگر بیماری در این مرحله کنترل نشود، میتواند خطرساز شود. با رژیم غذایی فاقد قند و چربی می‌توان این بیماری را کنترل کرد.
کبد چرب گرید ۲ ؛ خطرات کبد چرب :
در این مرحله از بیماری وضعیت بیمار دشوارتر و پیچیده‌تر است و درمان آن نیاز به زمان بیشتری دارد. معمولا برای این افراد رژیم‌های غذایی خاصی تجویز می‌شود. این مرحله از بیماری از کبد چرب گرید ۱ حادتر بوده و خطر ابتلا به سکته قلبی و یا مغزی را افزایش می‌دهد. افراد مبتلا به کبد چرب گرید ۲ معمولا نشانه خاصی ندارند. اما ممکن است در ناحیه فوقانی سمت راست شکم خود احساس درد کنند. همچنین ممکن است دائماً احساس خستگی داشته باشند. این بیماری معمولا در افراد با ویژگی‌های زیر مشاهده می‌شود :
- افراد مبتلا به بیماری دیابت
- افراد دارای اضافه وزن
- افراد مبتلا به فشار خون بالا
- استفاده از برخی داروها
کبد چرب گرید۳ و یا فیبروز کبدی ؛ خطرات کبد چرب :
در این مرحله از بیماری رنگ بیمار رو به زردی می‌رود و ممکن است منجر به تورم شکم نیز شود. در این سطح از بیماری کبد چرب بررسی فوری پزشکی لازم است. افراد مبتلا به کبد چرب گرید ۲ در صورت عدم رعایت رژیم غذایی مناسب و سهل انگاری به راحتی وارد این سطح از بیماری می‌شوند. بیماری کبد چرب گرید ۳ در اثر بی‌توجهی به کبد چرب گرید ۱ و ۲ به وجود می‌آید. این بیماری معمولا با انجام سی تی اسکن، ام آر آی و سونوگرافی قابل تشخیص است.
کبد چرب گرید ۴ و یا سیروز کبدی ؛ خطرات کبد چرب :
در این مرحله از بیماری، کبد وضعیت نرمال خود را از دست می‌دهد. در نتیجه سم زدایی، تولید هورمون‌ها و پردازش مواد مغذی در بدن به درستی انجام نمی‌شود. در کبد چرب گرید ۴ سلول‌های آسیب دیده کبد را فراگرفته و در بسیاری از موارد برای بیمار پیوند کبد تجویز می‌شود. پیشرفت سیروز کبدی درنهایت میتواند منجر به نارسایی کبدی شود.
نحوه تشخیص کبد چرب :
در تشخیص کبد چرب پزشک تاریخچه بیمار را بررسی کرده و معاینات بالینی را انجام می‌دهد. پس از بررسی بیمار و کسب اطلاعات، آزمایش‌های لازم مانند آزمایش آلانین آمینو ترانسفراز و آزمایش آسپارتات آمینو ترانسفراز برای بررسی آنزیم‌های کبدی تجویز می‌شود. اگر ضعف و خستگی، از دست دادن اشتها و یا علائم غیر قابل توضیح دیگری را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.
معاینات بالینی :
در معاینه بالینی پزشک با بررسی فیزیکی مانند لمس شکم بیمار میتواند در صورت وجود التهاب و تورم، آن را تشخیص دهد. در برخی مواقع التهاب کبد باعث متورم شدن آن نشده و از طریق معاینه بالینی قابل تشخیص نیست.
آزمایش خون :
در بیشتر مواقع بیماری کبد چرب از طریق آزمایش خون و بررسی آنزیم‌های کبدی مشخص می‌شود. چرا که میزان دقیق آنزیم‌ها از طریق آزمایش خون مشخص می‌شود. بالا بودن میزان آنزیم‌های کبدی نشان از التهاب کبد است. در بیماری کبد چرب نیز التهاب کبد اتفاق می‌افتد. اما عوامل دیگری هم منجر به التهاب کبد می‌شود. در صورت مثبت بودن آزمایش آنزیم‌های کبدی، پزشک احتمالا آزمایش‌های دیگری را برای شناسایی دلایل التهاب تجویز می‌کند.
تصویربرداری :
روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی و الاستوگرافی به پزشک در تشخیص صحیح بیماری کمک می‌کنند و پزشک متخصص میتواند از این روش‌ها برای تشخیص بیماری و کمک به بیمار استفاده کند. آزمایش الاستوگرافی از امواج صوتی با فرکانس پایین برای اندازه گیری سفتی کبد انجام می‌شود. همچنین این آزمایش میتواند به بررسی زخم‌های روی کبد نیز کمک کند.
نمونه برداری از کبد :
بیوپسی کبد یکی از بهترین روش‌ها برای تعیین شدت بیماری می‌باشد. در این روش با یک سوزن بخش کوچکی از کبد برای انجام آزمایش برداشته می‌شود. این روش به تشخیص بیماری کبد چرب و همچنین جای زخم‌ها کمک می‌کند.
پیشگیری از ابتلا به کبد چرب :
تغییر سبک زندگی و روی آوردن به سبک زندگی سلامت محور، ساده‌ترین راه برای حفظ سلامتی و پیشگیری از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله کبد چرب می‌باشد. رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و میوه‌های تازه، حبوبات و غلات کامل، ورزش روزانه و کاهش مصرف الکل از ضروریات یک زندگی سلامت محور هستند. کاهش مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند نان سفید و کاهش مصرف چربی‌های اشباع شده از دیگر موارد مهم پیشگیری و بهبود بیماری کبد چرب می‌باشند.
درمان کبد چرب :
در حال حاضر هیچ داروی شیمیایی بطور قطع برای درمان بیماری کبد چرب تصویب نشده است. تغییر سبک زندگی یکی از مهمترین راه‌های بهبود و پیشگیری از این بیماری می‌باشد. رعایت موارد زیر میتواند در بهبود و درمان کبد چرب مؤثر باشد :
- کاهش مصرف الکل و یا پرهیز کامل از مصرف الکل
- خودداری از مصرف چربی‌های ترانس که در بسیاری از غذاهای فرآوری شده وجود دارد
- محدود کردن مصرف چربی‌های اشباع شده
- مصرف غذاهای گیاهی غنی
- کاهش وزن تدریجی
- تغییر در رژیم غذایی
- کنترل قند خون
- مدیریت کلسترول
- ورزش سبک و روزانه
- استفاده از دمنوش گیاهی و تخصصی مصفی خون
دمنوش مصفی خون و درمان کبد چرب :
دمنوش مصفی خون Dr.biz موثر در درمان کبد چرب و محافظت از کبد می‌باشد. این دمنوش دارای مجوز رسمی سازمان غذا و داروی کشور بوده و برای اولین بار در ایران با دانش اساتید طب سنتی و داروهای گیاهی در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی تهیه و تولید شده است . این دمنوش تخصصی به عنوان داروی گیاهی درمان کبد چرب و پیشگیری از آن می‌باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و تهیه « دمنوش مصفی خون Dr.biz » اینجا کلیک کنید.
اگر مطالعه مقاله « خطرات کبد چرب چیست؟ » برایتان مفید بود، آن را با دوستانتان نیز از طریق آیکون‌های زیر به اشتراک بگذارید و نظر خود را برای ما بنویسید.
برای دنبال کردن صفحه اینستاگرام تیسا مارکت و مشاهده محصولات بیشتر اینجا کلیک کنید.