قبل از پرداختن به زخم دیابتی و زخم پای دیابتی مختصری درباره دیابت بدانیم. بیماری دیابت یکی از بزرگترین اپیدمی قرن است که رشد سریعی دارد. یکی از عوارض بسیار خطرناک این بیماری، زخم پای دیابتی است. این عارضه رایج از دیابت در اثر آسیب دیدن بافت پا ایجاد میشود. معمولاً زخم پای دیابتی در زیر انگشتان پا و پاشنه پا ایجاد میشود و ممکن است تا استخوان نیز گسترش پیدا کند.
علائم و نشانههای دیابت و زخم پای دیابتی :
در مراحل اولیه ممکن است دیابت بدون علامت باشد. با بالاتر رفتن قند خون نشانههای دیابت آشکارتر میشود. علائمی مانند پر ادراری، پرخوری، کاهش وزن، تاری دید و خستگی از نشانههای اولیه شایع دیابت هستند. در کودکان دچار دیابت نوع ۱ علائم معمولا ناگهانی آشکار میشوند و در بزرگسالان این علائم معمولا به تدریج ظاهر میشوند. در دیابت نوع ۲ معمولا فرد تا سالها بدون علامت است. بر اساس مطالعات انجام شده، استرس و افسردگی احتمال سکته مغزی را در بیماران مبتلا به دیابت بیش از دو برابر افزاش میدهد. انواع بیماریهای قلبی نیز علت اصلی مرگ و میر در بیماران مبتلا به دیابت است.
اولین نشانههای زخم پای دیابتی، ترشح مایعات از پا است که ممکن است جورابهایتان را لکهدار کند و یا در کفش نشت کند. التهاب، قرمزی، بوی نامطبوع و تورم غیرمعمول پا از علائم اولیه اینگونه زخمها هستند. یکی دیگر از علائم زخم پا سیاه شدن بافت اطراف زخم بر روی پا است. این سیاه شدن به دلیل عدم وجود جریان خون سالم و کافی در اطراف زخم است. نشانههای زخم دیابتی همیشه آشکار نیستند. گاهی اوقات این زخمها تا زمانی که عفونی نشوند علائم خاصی از خود نشان نمیدهند.
کنترل دیابت :
بسیاری از افرادی که بعد از سن ۴۰ سالگی دچار دیابت میشوند، با رعایت یک رژیم غذایی سالم شامل سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و ماهی و پرهیز از مصرف شکر و شیرینی و محدود کردن دریافت کربوهیدرات میتوانند وضعیت خود را بهبود بخشند. عرقیات گیاهی از جمله گزنه، شنبلیله و … و مواد غذایی مانند سبوس برنج قهوهای و نان سبوسدار، سیب، کدو، بامیه و چای اولونگ نیز در درمان دیابت نقش دارند.
بر اساس تحقیقات انجام شده دریافت مقادیر بیش از حد پروتئین به کلیههای یک فرد مبتلا به دیابت آسیب وارد میکند. بنابراین افراد مبتلا به دیابت سعی کنند کمتر از گوشت و تخممرغ استفاده نمایند.
زخم دیابتی :
بیش از ۷۵ درصد از افراد دیابتی مبتلا به زخم دیابتی هستند. زخمهای دیابتی جراحتهایی در پوست، چشم، پا و … هستند. اینگونه زخمها علل بوجود آمدنشان متفاوت است. زخمها در هنگام بروز، مستعد عفونت هستند. زخمهای عفونی میتوانند منجر به قطع عضو شوند. به همین دلیل در صورت مشاهده زخم ( در افراد مبتلا به دیابت ) پزشک خود را در جریان قرار دهید. همه افراد مبتلا به بیماری دیابت دچار زخمهای دیابتی نمیشوند، اما مراقبت و کنترل این بیماری به جلوگیری از ابتلا به این عارضه کمک میکند.
علائم زخم دیابتی :
- کند بودن مراحل بهبود زخم
- پینه بستن پا
- میخچه
- تغییر شکل عضلات، پوست یا استخوان پا
- زخم عمیق همراه با آبسه
پیشگیری از زخم دیابتی :
برای این منظور راههای مختلفی وجود دارد که عبارتند از ورزش برای تحریک جریان خون، پرهیز از سیگار، تمیز نگه داشتن پاها، خشک کردن پاها بعد از حمام، تحت کنترل داشتن خون، فشار خون و کلسترول. از این میان کنترل میزان قند خون از اهمیت ویژهای برخوردار است.
بهبود و درمان زخم دیابتی :
بهبود زخم دیابتی یکی از چالشهای بزرگ مبتلا به دیابت است. زیرا در افراد مبتلا به دیابت زخم دیرتر بهبود مییابد. این امر میتواند خطر عفونت و سایر عوارض را افزایش دهد. البته کنترل دیابت نقش مهمی در سرعت بهبود زخمها دارد. بسیاری از زخمهایی که در افراد غیر دیابتی به آهستگی بهبود مییابند، در بیماران مبتلا به دیابت به خوبی بهبود نمییابند و یا هرگز خوب نمیشوند. در صورت بروز عفونت مشکل جدیتر هم میشود. زیرا عفونت میتواند به بافت و استخوان و دیگر مناطق بدن گسترش یابد. افرادی که مبتلا به دیابت هستند باید قند خون خود را تحت کنترل نگه دارند تا از خطر دیر بهبود یافتن زخمها و عوارض آنها از جمله زخم پا کاسته شود.
بطور کلی افراد مبتلا به دیابت که یک یا چند فاکتور از موارد زیر در آنها وجود دارد در معرض خطر ابتلا به زخم پای دیابتی میباشند :
- چاقی
- نارسایی عروق پا
- تاری دید
- مصرف سیگار
- کنترل نامناسب قند خون، فشار خون و چربی خون
- نوشیدن مشروبات الکلی
- افراد مبتلا به بیماریهای قلبی و کلیوی
بسیاری از زخمهای پای دیابتی قابل پیشگیری میباشند. اما هرچه مدت زمان ابتلا به بیماری و زخم بیشتر شود، احتمال قطع عضو افزایش مییابد.
زخم پای دیابتی ، بهبود و درمان آن :
همه افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر زخمهای پا هستند. افرادی که مبتلا به دیابت هستند، در صورت ایجاد زخم روی پای خود و عدم بهبودی آن، باید درصدد درمان آن برآیند. البته بهتر است قبل از ایجاد زخم اقدامات پیشگیرانهای انجام شود تا خطر عوارض ناشی از ترمیم زخم کاهش یابد. گردش خون ضعیف و آسیب عصبی برخی دیگر از دلایل ابتلا به زخم پای دیابتی هستند. بعضی عوامل نیز میتوانند خطر زخم پا را افزایش دهند؛ مانند کفشهای نامناسب، اصلاح نادرست ناخنهای پا، بهداشت ضعیف و …
عوامل افزایش بروز زخم پای دیابتی :
- عدم رعایت بهداشت
- پوشیدن کفشهای بیکیفیت
- اصلاح نادرست ناخنهای پا
- بیماریهای قلبی
- بیماریهای کلیوی
- چاقی و اضافه وزن
- مصرف دخانیات
- مصرف مشروبات الکلی
- بیماری چشم ( در اثر دیابت )
درمان زخم پای دیابتی :
برای بهبود و درمان زخم پا میتوانید با مشورت پزشک خود دارو مصرف کنید و یا از درمان موضعی ویا طبیعی استفاده کنید. همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. با کنترل موثر قند خون، مراقبت کامل از پاها و درمان به موقع زخمها، مراقبت مناسب از پاها همچون شست و شوی روزانه پا، پوشیدن کفش راحت، بازرسی هر روزه پاها، اجتناب از پا برهنه راه رفتن، کوتاهی با دقت ناخنهای پا، سبک زندگی سالم و استفاده از محصولات سلامت محور، خطر ابتلا به زخم پای دیابتی را کاهش دهید.
افرادی که دارای چاقی و اضافه وزن هستند، با کاهش وزن و کنترل آن میتوانند از فشار اضافی وارد بر زخم و تشدید آن جلوگیری کنند. پای بیمار باید از ایجاد زخم و دردهای احتمالی محافظت شود. در هنگام راه رفتن فشاری که به پا وارد میشود، میتواند عفونت را تشدید کند و زخم را گسترش دهد. پزشکان زخمهای پای دیابتی را با حذف پوست مرده و کنترل عفونت میتوانند تا حدی درمان و کنترل کنند.
محصولات با تاییدیه انجمن دیابت کشور :
محصولات سلامت محور با نشان تاییدیه «انجمن حمایت از بیماران مبتلا به دیابت کل کشور» از جمله چای اولونگ ، سبوس برنج قهوهای و عسل ارگانیک بکر کوهی با برند «دکتر بیز» در فروشگاه تیسا مارکت جهت کمک به بهبود و حفظ سلامت بیماران مبتلا به دیابت ارائه میگردند.
- برای کسب اطلاعات بیشتر و تهیه « چای اولونگ » با نشان تاییدیه انجمن دیابت کشور اینجا کلیک کنید.
- برای کسب اطلاعات بیشتر و تهیه « سبوس برنج قهوهای » با نشان تاییدیه انجمن دیابت کشور اینجا کلیک کنید.
- برای کسب اطلاعات بیشتر و تهیه « عسل ارگانیک بکر کوهی » با نشان تاییدیه انجمن دیابت کشور اینجا کلیک کنید.
در صورت تمایل برای دنبال کردن صفحه اینستاگرام « تیسا مارکت » اینجا کلیک کنید.
اگر خواندن این مطلب برای شما مفید بود لطفاً نظر خود را برای ما بنویسید و آن را از طریق آیکونهای زیر با دیگران به اشتراک بگذارید.